aixmes - Ο τρίτος πόλος των ευρωεκλογών

Ο τρίτος πόλος των ευρωεκλογών

04.06.09

Μπορεί σε αυτές τις εκλογές, όπως μας λένε τα πολύχρωμα παπαγαλάκια των κομμάτων, να διακυβεύονται πολλά, πάρα πολλά: από την τρύπα του όζοντος μέχρι την τρύπα στο νερό που κάνουμε στο κυπριακό. Ωστόσο, πολλοί πολίτες παρακολουθούν τον προεκλογικό ημιμαραθώνιο εξ αποστάσεως. Λίγοι είναι αυτοί που ανηφορίζουν στις κερκίδες. Περισσότεροι είναι αυτοί που σχεδιάζουν τριήμερες εξόδους στις παραλίες και στην Ερμού.

Τα δημοσκοπικά ευρήματα και τα προηγούμενα δείγματα γραφής, δείχνουν ότι ένα μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος παρουσιάζει σημάδια κόπωσης, παρακολουθεί αδιάφορα τους μονολόγους, δεν πολύ-προβληματίζεται για το περίφημο «διακύβευμα» της κάλπης. Στο ασυνείδητο πολλών ψηφοφόρων έχει εντυπωθεί (όχι αδίκως) μια εικόνα απαξίωσης για την πολιτική. Που, όταν δεν τον ψυχαγωγεί, τον κουράζει. Τον κουράζουν οι κοινοτοπίες, οι επαναλήψεις, ο φτηνός λαϊκισμός, το κουβεντολόι, οι κοκορομαχίες, ο (προεκλογικός) υπερθετικός βαθμός, ο φανατικός προσδιορισμός του «εμείς», ο σκόπιμος διαχωρισμός με τους «άλλους». Δεν συγκινούνται από τους άρχοντες που κατεβαίνουν στα αλώνια, ούτε από τις επίπλαστες υποσχέσεις. Η επερχόμενη δοκιμασία , σε αντίθεση με τις τοπικές εκλογές, αφήνει αυτή την κρίσιμη μάζα των πολιτών (περισσότερο από κάθε άλλη φορά) αδιάφορους. Τελεία. Το ερωτηματικό συνοδεύει το «γιατί». Στο ερώτημα όμως «γιατί πολύς κόσμος δεν θα πάει να ψηφίσει», δεν μπορεί να δοθεί μια γενική απάντηση. Δεν υπάρχει αξίωμα το οποίο να ερμηνεύει «άπαξ και δια παντός» το ποσοστό που συγκεντρώνει ο λεγόμενος… τρίτος πόλος. Φαίνεται πως υπάρχουν πολλοί λόγοι για την ωρίμανση του φαινομένου της αποχής. Μερικοί αγγίζουν τις ρίζες του πολιτικού μας συστήματος, άλλοι αφορούν επιδερμικές συμπεριφορές και ένα ελιτιστικό τρόπο ζωής. Ίσως πάλι να αφορούν το καθ’ αυτό οικοδόμημα της πολυεθνικής ένωσης: ο συντελεστής δόμησης των εκλογών είναι μικρός (έξι ευρωβουλευτές στους 736), η αρχιτεκτονική του ευρωπαϊκού οικοδομήματος δαιδαλώδης και ο πολεοδομικός σχεδιασμός μπερδεμένος. Δεν είναι και λίγες οι φορές που η Ευρώπη δείχνει να ακροβατεί μεταξύ των δύο άκρων της δαρβινικής θεωρίας. Είτε θα εξελιχθεί σε… βάθος χρόνου, είτε θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη.
Την ώρα της κάλπης όμως, η πολιτική ανυπακοή στα κελεύσματα ηγητόρων και ηγετίσκων είναι το σημείο στο οποίο τέμνονται αυτές οι λογικές που δεν έχουν άλλα όμοια χαρακτηριστικά μεταξύ τους. Ίσως γι’ αυτό να είναι δύσκολη η επεξήγηση του φαινομένου της μεγάλης αποχής, άσκεφτα και γενικόλογα. Η μάζα αυτή δεν λειτουργεί ως κομματικό σύνολο. Και δεν έχει ενιαία χαρακτηριστικά. Μετράται ωστόσο ως ένας συντελεστής που αφαιρείται από το τσουβάλι με τις ψήφους. Ο δεύτερος άγνωστος «Χ» αυτών των εκλογών είναι το υψηλό ποσοστό των αναποφάσιστων, χώρος εξ αγχιστείας συγγενής με εκείνο της αποχής. Είναι πιθανότερο να μετακινηθεί ένας ψηφοφόρος μεταξύ των δύο αυτών χώρων, παρά να πάει από το ΑΚΕΛ προς το ΔΗΣΥ και αντίστροφα. Οι πολίτες όμως που εδρεύουν στις ουδέτερες γεωγραφικές ζώνες είναι εκείνοι που τελικά θα καθορίσουν (και) το αποτέλεσμα των αυριανών εκλογών. Είτε με τη ψήφο τους, είτε με την αποχή τους. Σε κάθε περίπτωση, θα συμμετέχουν.