|
TΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ
ΔΟΞΑΖΟΥΜΕ το Θεό που δεν είμαστε
«φίλαθλοι» και δεν παρακολουθούμε ποτέ κανέναν ποδοσφαιρικό αγώνα στην Κύπρο.
Κάθε φορά που βλέπουμε τους απίστευτους χουλιγκανισμούς και τις καταστροφές,
την τρομοκρατία και το διασυρμό, τον εξευτελισμό και το κατάντημα αυτού που,
καθ’ υποψίαν ή καθ’ υπερβολήν, αποκαλείται «ποδόσφαιρο», ακόμα περισσότερο
θλιβόμαστε για το κατ’ ισχυρισμόν άθλημα.
Το ποδόσφαιρο είναι άθλημα; Είναι
παιγνίδι; Είναι συλλογική εκδήλωση χαράς και απόλαυσης θεάματος; Είναι ένδειξη
του ευ αγωνίζεσθαι ή απόδειξη τεταρταίας πυρετικής και χουλιγκάνικης
συμπεριφοράς; Αυτές και άλλες σκέψεις συνέχουν κάθε νούσιμο πολίτη, που ακόμα
ελπίζει ότι το ποδόσφαιρο θα μπορούσε να είναι μια πολιτισμένη αθλητική σύναξη,
με φυσιολογική κατάληξη, νικητές και ηττημένους, αλλ’ όλους ευχαριστημένους
επειδή είδαν και χάρηκαν παιγνίδι. Αυτές τις ωραίες σκέψεις διαψεύδουν
εξακολουθητικά μια ομάδα τρομοκρατών, γέννημα, δημιούργημα και ανάγιωμα ομάδων,
παραγόντων, διοικήσεων, Μέσων και μιας διεστραμμένης αντίληψης περί
ποδοσφαίρου.
Σε ένα παλαιότερο κείμενό του («Καθημερινή», 28.6.1998), ο γνωστός Έλληνας
διανοητής και φιλόσοφος, Χρήστος Γιανναράς, είχε κάνει μια
ψυχιατρική-κοινωνιολογική αναφορά στους χούλιγκαν. Ο Γιανναράς διερωτάτο ποιαν
ακριβώς χρήση του εγκεφάλου τους κάνουν όσοι συντάσσονται με τη μια ή την άλλη
ομάδα. «Αν κρίνει κανείς από τα εξωτερικά συμπτώματα», γράφει, «δικαιούται να
ισχυριστεί ότι σε πάμπολλους θεατές ποδοσφαιρικών αγώνων ο εγκέφαλος σαφώς
υπολειτουργεί κατά τη διάρκεια του θεάματος. Και η υπολειτουργία πρέπει να
δημιουργεί χρόνιους εθισμούς αχρησίας του εγκεφάλου. Ο ανθρωπολογικός τύπος του
μανιώδους ‘φιλάθλου’ μοιάζει να οπισθοδρομεί σε στάδια συμπεριφοράς, που
αποδίδουμε στον αρχαϊκό homo sapiens ή και στην τελευταία εξελικτική φάση του
homo erectus: τέλεια αδυναμία λογικού ελέγχου των ορμεμφύτων, εκτόνωση του
ενστίκτου με ρυθμικές επιτόπιες αναπηδήσεις και άλογες κραυγές (‘‘ο-λέ’) ή, σε
πιο εξελιγμένο επίπεδο, χρήση ενός νηπιώδους λεξιλογίου περιορισμένου
αποκλειστικά σε όρους και όργανα της σεξουαλικής λειτουργίας».
Τα Μέσα κατέγραψαν κατά καιρούς αυτό το ελεεινό λεξιλόγιο, όπως: «Τούρκο
θέλετε, Τούρκο θα πάρετε», «Istambul since 1453», «Έλληνες είστε και φαίνεστε»,
«Οι εθνικές επέτειοι μας αηδιάζουν» και άλλες αισχρότητες, που ο Νόμος δεν
επιτρέπει τη δημοσίευσή τους. Και τι να πει κανείς για την εμφάνιση σημαίας του
κατοχικού ψευδοκράτους σε ποδοσφαιρικό αγώνα… Οι χούλιγκαν, παρατηρεί ο
Γιανναράς, «δεν πηγαίνουν στο γήπεδο αλλά σε καθορισμένη ‘θύρα’. Δεν
παρακολουθούν τον αγώνα αλλά τον χρειάζονται μόνο ως έναυσμα για τη συλλογική
(σωστότερα: την αγελαία) έκρηξη ανεξέλεγκτου πρωτογονισμού. Οι επιδεξιότητες,
που απαιτούνται για την έκρηξη της καταστροφικής μανίας μάλλον θα μπορούσαν να
εξυπηρετηθούν και από την ανάπτυξη εγκεφάλων όπως αυτοί των Νεαντερταλίων ή και
των Αυστραλοπιθήκων».
Ο Γιανναράς διερωτάται: «Γιατί στις σύγχρονες κοινωνίες όλες οι πολιτικές
εξουσίες ενισχύουν και προωθούν παντοδαπώς (όχι τον αθλητισμό, αλλά) τον
αντίρροπο προς την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους ‘φιλαθλητισμό’; Δεν διστάζει
το κράτος να θέτει σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα (και τη ζωή) αστυνομικών
για επιτήρηση των ‘κερκίδων’, όπως και την περιουσία εκατοντάδων πολιτών, που
υφίστανται τις εθιμικές πια εκρήξεις του χουλιγκανισμού». Γι’ άλλη μια φορά,
όλοι ολοφύρονται για τους χουλιγκανισμούς και το κατάντημα του ποδοσφαίρου.
Έχουν δύο επιλογές: Είτε να το κηδεύσουν είτε να το αναστήσουν. Δεν θέλουν το
πρώτο; Να τολμήσουν, επιτέλους, το δεύτερο.
από σημερινή
|
