Αρχίζει αύριο το πρωί το μεγαλύτερο επιστημονικό πείραμα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Σε μια υπόγεια κυκλική σήραγγα μήκους 27 χιλιομέτρων κάτω από τα γαλλοελβετικά σύνορα το μεγαλύτερο μηχάνημα που κατασκεύασε ποτέ ο άνθρωπος θα προσπαθήσει να αναδημιουργήσει τη γέννηση του Σύμπαντος. Από τα πειράματα που θα λάβουν χώρα στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικής Ερευνας (CΕRΝ) οι επιστήμονες ευελπιστούν να βρουν απαντήσεις σε μια σειρά κοσμικά μυστήρια, που ξεκινούν από την «αποκρυπτογράφηση» της μάζας στην ύλη και φθάνουν ως και την ανακάλυψη νέων διαστάσεων. Τα πειράματα θα γίνουν στο εσωτερικό ενός γιγαντιαίου επιταχυντή σωματιδίων όπου δέσμες σωματιδίων θα συγκρούονται μέσα σε περιβάλλον (θερμοκρασία κ.ά.) που θα προσομοιάζει με αυτό που υπήρχε όταν έγινε η Μεγάλη Εκρηξη, από την οποία προέκυψε το Σύμπαν. Χιλιάδες επιστήμονες από πολλές χώρες θα συμμετέχουν στα πειράματα, τα οποία χαρακτηρίζουν απολύτως ασφαλή και ακίνδυνα. Ιδού λοιπόν τα χαρακτηριστικά του πειράματος, οι στόχοι και οι ελπίδες των επιστημόνων και οι φημολογούμενοι κίνδυνοι που προβάλλουν συνωμοσιολόγοι και ευφάνταστοι καταστροφολόγοι.

Ο ΣΤΟΧΟΣ

Οι επιστήμονες έχουν στόχο την αναπαραγωγή των συνθηκών που επικράτησαν αμέσως μετά τη Μεγάλη Εκρηξη σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν τις θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης αλλά και να εντοπίσουν όλα τα υπο-ατομικά σωματίδια που συνθέτουν το Σύμπαν. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το πείραμα θα δώσει απαντήσεις σε ορισμένα από τα μεγάλα μυστήρια της φυσικής, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη διατύπωση της περίφημης «ενοποιημένης θεωρίας» ή «Θεωρίας των Πάντων» που θα περιγράφει τη σχέση και τις αλληλεπιδράσεις του μακρόκοσμου με τον μικρόκοσμο και θα ενοποιεί τη σχέση των τεσσάρων θεμελιωδών φυσικών δυνάμεων (βαρύτητα, ηλεκτρομαγνητισμός, ισχυρή πυρηνική δύναμη, ασθενής πυρηνική δύναμη).

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ

Για να κατανοήσουμε από τι αποτελείται η ύλη και ποιες δυνάμεις καθορίζουν τη θέση και τη συμπεριφορά της ύλης πρέπει να διαλύσουμε τα υπο-ατομικά σωματίδια τα οποία την απαρτίζουν. Μέσα στο τούνελ, δέσμες πρωτονίων θα συγκρούονται μετωπικά κινούμενες με την ταχύτητα του φωτός, αναπαράγοντας στιγμιαία τις συνθήκες που επικρατούσαν λίγες στιγμές μετά τη Μεγάλη Εκρηξη που γέννησε το Σύμπαν.

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Από ένα τέτοιο πείραμα πολλά ενδιαφέροντα και εντυπωσιακά μπορεί να προκύψουν, τα οποία ακόμη και οι επιστήμονες που σχεδίασαν και συμμετέχουν σε αυτό δεν μπορούν να προβλέψουν, ίσως ούτε καν να φανταστούν. Βασική επιδίωξη είναι πάντως ο εντοπισμός του μποζονίου Χιγκς, που είναι γνωστό ως «Το σωματίδιο του Θεού». Πρόκειται για ένα σωματίδιο του οποίου η ύπαρξη έχει επιβεβαιωθεί μόνο θεωρητικά και εδώ και χρόνια η επιστημονική κοινότητα αναζητεί απεγνωσμένα και την... υλική. Το συγκεκριμένο σωματίδιο αποτελεί κλειδί στη φυσική αφού εξηγεί γιατί η ύλη έχει μάζα. Το σωματίδιο το οποίο οι επιστήμονες αποκαλούν «σωματίδιο του Θεού» πήρε το όνομά του από τον βρετανό επιστήμονα Πίτερ Χιγκς, ο οποίος ήταν ο πρώτος που μίλησε για αυτό πριν από 44 χρόνια. Το μποζόνιο Χιγκς είναι το μόνο από τα σωματίδια του Καθιερωμένου Μοντέλου που εξακολουθεί να διαφεύγει από τα όργανα παρατήρησης των ερευνητών. Από τα πειράματα ίσως αποκαλυφθεί η σύσταση της σκοτεινής ύλης, του μυστηριώδους υλικού από το οποίο αποτελείται το μεγαλύτερο μέρος του Σύμπαντος. Υπάρχουν επίσης πολλοί που μιλάνε για την ύπαρξη επιπλέον (άγνωστων) διαστάσεων στο Σύμπαν, ορισμένες από τις οποίες ίσως αποκαλυφθούν στα πειράματα.

ΟΙ (Α)ΠΙΘΑΝΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Εχουν γραφτεί πολλά για πιθανούς κινδύνους που κρύβονται πίσω από τα πειράματα και για διάφορες απειλές οι οποίες πραγματικά είναι βγαλμένες από ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Από τις διάφορες «καταστροφολογικές φήμες» εκείνες που συγκεντρώνουν τα φώτα της δημοσιότητας είναι τρεις:  

1.      Σύμφωνα με την πρώτη, ο επιταχυντής θα δημιουργήσει μίνι μαύρες τρύπες που θα καταπιούν τη Γη. Η απάντηση των επιστημόνων είναι ότι μικροσκοπικές μαύρες τρύπες είναι εντελώς απίθανο να παραχθούν στον επιταχυντή. Ακόμη όμως και αν δημιουργούνταν, θα ήταν ακίνδυνες και θα ζούσαν τόσο λίγο (κλάσματα του δευτερολέπτου) ώστε δεν θα είχαν καν τον χρόνο να αρχίσουν να απορροφούν την ύλη γύρω τους.

2.      Η δεύτερη φήμη είναι ακόμη πιο παράδοξη αφού αναφέρεται στα «παραδοξόνια» (strangelet), υποθετικά σωματίδια ικανά να καταστρέψουν ό,τι αγγίξουν μετατρέποντας την κανονική ύλη σε «παράξενη ύλη». Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κίνδυνος αλληλεπίδρασης των παραδοξονίων γιατί πολύ απλά δεν υπήρξε ως σήμερα αλλά ούτε και στο μέλλον προβλέπεται να υπάρξει δυνατότητα παραγωγής των παραδοξονίων, αν αυτά υπάρχουν.

3.      Το τρίτο και πιο ευφάνταστο σενάριο μιλάει για «φυσαλίδες κενού» που θα καταστρέψουν ολόκληρο το Σύμπαν. Οι φυσαλίδες κενού είναι μια υποθετική διαμόρφωση του Σύμπαντος που (θεωρητικά) θα ήταν πιο σταθερή από τη σημερινή διαμόρφωση. Οι επιστήμονες απαντούν ότι, δεδομένου ότι τέτοιες φυσαλίδες κενού δεν έχουν παραχθεί πουθενά στο ορατό Σύμπαν, δεν πρόκειται να δημιουργηθούν ούτε στα πειράματα στο CΕRΝ.

 * Πηγή: Το Βήμα (http://www.tovimadaily.gr)