|
Μαθαίνοντας εκ των υστέρων, όπως συνήθως συμβαίνει σε κάθε μεγάλη τραγωδία, τα πραγματικά δεδομένα της Γιουροσύπρια, δεν προκαλεί καμιά έκπληξη η κατάρρευση της εταιρείας. Έκπληξη ίσως να προκαλεί γιατί δεν κατέρρευσε νωρίτερα ή πως μεθοδεύτηκε η εκταμίευση €35 εκατ. από τα δημόσια ταμεία πριν οκτώ μήνες. Πλέον, ούτε οι καταγγελίες για ύποπτες συμβάσεις αεροσκαφών, για «αστοχίες» που στοίχισαν εκατομμύρια και για ερασιτεχνικούς χειρισμούς διορισμένων συμβουλίων, μπορούν να εκπλήξουν.
Ωστόσο, είναι άξιον απορίας
πως ακόμα και μετά την προγραμματισμένη διάλυση της Γιουροσύπρια, η κυβέρνηση δείχνει να μην έχει σχέδιο «βήτα». Απλώς, παραπαίει και αντιφάσκει. Με μισόλογα, ασάφειες και δικολαβισμούς επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, χωρίς καν να αγγίζει την ουσία: η Γιουροσύπρια κατέρρευσε, 320 εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους και οι Κυπριακές Αερογραμμές κινδυνεύουν με κλείσιμο. Εδώ και τουλάχιστον ενάμιση μήνα, η κυβέρνηση (διαμηνύει δεξιά-αριστερά ότι) αναζητεί λύσεις. Μέχρι να τις βρει πάντως, μας λέει… παραμύθια.
ΜΥΘΟΣ 1: Σχέδιο
για συγχώνευση
Το σχέδιο για συνένωση των δύο κρατικών αερομεταφορών που εξήγγειλε τον περασμένο μήνα ο υπουργός Οικονομικών ήταν στην ουσία ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Ένα σχέδιο καταδικασμένο σε πλήρη αποτυχία.
Σύμφωνα με την πασίγνωστη απόφαση της Ευρ. Επιτροπής (άρθρο 3), «ούτε οι Κυπρ. Αερογραμμές, ούτε η Γιουροσύπρια δεν έχουν δικαίωμα να αποκτήσουν μετοχές η μια της άλλης, ουδεμία δε ισοδύναμη πράξη σε κεφάλαιο, όπως συγχώνευση, δεν θα λάβει χώρα μεταξύ των δύο εταιρειών». (Ο όρος αυτός εκπνέει το 2017). Για τον ίδιο εξάλλου λόγο, η τεχνοκρατική επιτροπή και ο γενικός λογιστής Λάζαρος Λαζάρου (που είχαν ετοιμάσει κατ’ εντολή Σταυράκη δύο μελέτες για τη βιωσιμότητα των κρατικών αερομεταφορέων) απέκλεισαν το ενδεχόμενο της συγχώνευσης. Ακόμα, στις συνεδρίες της επ. Οικονομικών τον περασμένο Φεβρ. αναφέρθηκε από κυβερνητικά στελέχη ότι σύμφωνα με «ανεπίσημη γνωμοδότηση» της Κομισιόν «οι δύο κρατικοί αερομεταφορείς δεν μπορούν να συνενωθούν».
Παρόλα αυτά, πριν δέκα μέρες ο Υπουργός δήλωνε ότι «στρατηγικός στόχος θα πρέπει να είναι η συνένωση, συγχώνευση των δύο εταιρειών» και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μας έλεγε περίπου ότι θα δοθεί μάχη στις Βρυξέλλες ώστε «να μην θυματοποιηθούν οι εργαζόμενοι». Η μάχη βέβαια κατέληξε στο γνωστό βατερλώ με το τετραπλό «όχι» από την Κομισιόν. Απορρίφθηκε κάθε σκέψη για συνένωση, συγχώνευση ή απορρόφηση των δύο εταιρειών, αλλά και το σχέδιο πρόωρης αφυπηρέτησης στις Κ.Α. Κατόπιν εορτής, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αποφάνθηκε πως «κάποιοι από εμάς τον αναμέναμε».
Μύθος 2: Σχέδιο
για τους εργαζόμενους
Στις 15 Οκτωβρίου ο υπουργός Οικονομικών είχε διαδοχικές συναντήσεις με τις συντεχνίες των δύο κρατικών αερομεταφορών, στις οποίες κοινοποιούσε το σχέδιο για απορρόφηση του προσωπικού Γιουροσύπρια στις Κυπριακές Αερογραμμές, με παράλληλη εφαρμογή σχεδίου πρόωρης αφυπηρέτησης. Η συντεχνία των Κυπριακών Αερογραμμών (ΣΥΝΥΚΑ) έβραζε και διαμαρτυρόταν, την ώρα που ο εκπρόσωπος της ΟΙΥΚ ΣΕΚ (Γιουροσύπρια) εκδήλωνε την ικανοποίηση του: «Έχουμε πάρει εκείνες τις διαβεβαιώσεις (από τον Υπουργό), ώστε στις 13 Νοεμβρίου, όταν η Γιουροσύπρια παύσει να έχει κύκλο εργασιών, το προσωπικό να μην μείνει εκτεθειμένο», ανέφερε ο κ. Ελισσαίος. Αυτά πριν ένα μήνα. Μέχρι σήμερα ακόμα δεν έχει κατατεθεί σχέδιο για «να μην θυματοποιηθούν οι εργαζόμενοι» που απολύθηκαν. Τους δίνουν απλώς αόριστες υποσχέσεις για πρόσληψη στις Κ.Α. ή στο δημόσιο. Αλλά, σχέδιο δεν υπάρχει και ας ήταν γνωστό ότι θα έκλεινε η εταιρεία. Πάμε παρακάτω.
Μύθος 3: Θα γίνουν
απευθείας προσλήψεις
Ακόμα και εάν οι Κυπριακές Αερογραμμές διεκδικήσουν και κερδίσουν τα δρομολόγια που εκτελούσε μέχρι πρότινος η Γιουροσύπρια (βλ. πιο κάτω), δεν είναι τόσο εύκολο να απορροφηθούν απολυμένοι εργαζόμενοι της δεύτερης εταιρείας. Επειδή πρώτον οι Κυπριακές Αερογραμμές διαγράφουν μια επικίνδυνη ζημιογόνο πορεία. Δεύτερον, οι απευθείας προσλήψεις από τη μια εταιρεία στην άλλη απαγορεύονται από την Κομισιόν. Αν ανοιχθούν θέσεις εργασίας, αυτό θα γίνει με όρους της αγοράς. Και τρίτον, ίσως το πιο σημαντικό, απαραίτητη προϋπόθεση για την ενσωμάτωση του νέου προσωπικού είναι οι ομαλές εργασιακές σχέσεις. Και ήδη οι συντεχνίες των Κ.Α. έδειξαν τις προθέσεις τους.
Μύθος 4: Θα πάρουν
και τα δρομολόγια
Τα δρομολόγια που εκτελούσε μέχρι πρότινος η Γιουροσύπρια (και το πελατολόγιο που εξυπηρετούσε) δεν θεωρείται δεδομένο ότι θα το κερδίσουν οι Κυπριακές Αερογραμμές. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, σε ανύποπτο χρόνο, και στη μελέτη της τεχνοκρατικής επιτροπής, «ο τερματισμός των απευθείας πωλήσεων της Γιουροσύπρια σε κάποιους προορισμούς οι οποίοι είναι κοινοί (π.χ. στην αγορά του Μάντσιεστερ) δεν εξυπακούει ότι θα οδηγήσει σε ισόποση αύξηση των πωλήσεων των Κυπριακών Αερογραμμών (…). Το ποσοστό υποκατάστασης από τις Κυπριακές Αερογραμμές είναι αβέβαιο».
Μύθος 5: Θα χαθούν
χιλιάδες τουρίστες
Τον Φεβρουάριο μας έλεγαν ότι αν κλείσει η Γιουροσύπρια θα χαθούν περίπου 250.000 τουρίστες. Εκτός του ότι πρόκειται για αυθαίρετο συμπέρασμα, το αλαλούμ που ακολούθησε την κατάρρευση της Γιουροσύπρια επιβεβαίωσε τη μυθοπλασία. Οι Κυπριακές Αερογραμμές ανέλαβαν να καλύψουν εκτάκτως και σε μια νύχτα, σχεδόν όλα τα συμφωνημένα δρομολόγια της εταιρείας ώστε να μην χαθεί τουρίστας.
Ευρύτερα πάντως, από το κλείσιμο της Γιουροσύπρια εκτιμάται ότι «το τουριστικό ρεύμα θα επηρεασθεί βραχυπρόθεσμα, σε μικρό βαθμό, (…), αλλά όχι μακροπρόθεσμα» (μελέτη Λαζάρου). Για «βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις» αναφέρεται και η μελέτη των πέντε τεχνοκρατών. Μιλούμε για μια εταιρεία η οποία μετέφερε περίπου το 10% των τουριστών που επισκέπτονταν την Κύπρο κάθε χρόνο, κυρίως με ναυλωμένες πτήσεις και κάνοντας συμφωνίες με μεγάλους ταξιδιωτικούς πράκτορες. Αλλά είναι κοινή παραδοχή ότι οι τουρίστες επιλέγουν αερομεταφορικό μέσο με κριτήριο κυρίως το χαμηλότερο κόστος και όχι επειδή έχουν συναισθηματικούς δεσμούς με τη Γιουροσύπρια ή τις Κυπριακές Αερογραμμές.
Μύθος 6: Το κόστος
της πτώχευσης
Το Δημόσιο από τη πτώχευση της Γιουροσύπρια υπολογίζεται ότι θα επιβαρυνθεί με περίπου €54,5 εκατ. «νοουμένου ότι γίνει απορρόφηση κάποιων πόρων της (υλικών και ανθρώπινων) από τις Κ.Α.» (μελέτη Λαζάρου). Σε μια τέτοια περίπτωση πάντως, η προϋπόθεση είναι ότι «όπως αυτοί οι πόροι χρησιμοποιηθούν για την επέκταση της μοναδικής πλέον κρατικής αεροπορικής εταιρείας και στο πεδίο των ναυλωμένων πτήσεων». Δηλαδή, δεν αρκεί να απορροφηθούν περίπου 80 υπάλληλοι της Γιουροσύπρια ή να κερδίσουν οι Κυπριακές τα δρομολόγια της διαλυμένης πια εταιρείας. Πρέπει να επεκταθούν, διεκδικώντας μερίδιο σε μια άκρως ανταγωνιστική αγορά. Διαφορετικά, θα επιβεβαιωθεί ο Σταυράκης: θα κλείσουν και αυτές εντός του επόμενου χρόνου.
Μύθος 7: Εθνικός
αερομεταφορέας
«Αποφασιστικότητα και θέληση να γίνει το παν ώστε οι Κυπριακές Αερογραμμές να επιβιώσουν και να διαπρέψουν και να συνεχίσουν να επιτελούν το σημαντικό τους ρόλο ως εθνικός αερομεταφορέας στην Κύπρο, εκφράζει η εταιρεία σε σημερινή (σ.σ.: προχθεσινή) της ανακοίνωση». Σημείωση: Οι ΚΑ θα κλείσουν το έτος με ζημιές περίπου €25 εκατ. Αν δεν υπάρξει ηφαιστειακή τέφρα.
|